Przemysł drzewny - jedna z kluczowych gałęzi polskiej gospodarki

Przemysł drzewny odgrywa bardzo istotną rolę w polskiej gospodarce. Lesistość naszego kraju wynosi ok. 31%. To właśnie lasy są podstawą dla przemysłu drzewnego, ponieważ to na ich terenie miejsce ma produkcja leśna oparta w dużej mierze na pozyskiwaniu drewna. W Polsce nie brakuje ważnych drzew iglastych, przede wszystkim sosen i świerków, które odgrywają bardzo istotną rolę w branży budowlanej. Z drzew liściastych szczególnie istotne dla przemysłu drzewnego są: dęby, buki, jesiony czy też olchy. Przemysł drzewny nie tylko napędza wiele ważnych sektorów gospodarki, ale również odgrywa istotną rolę w kontekście polskiego eksportu. 

Jeśli chodzi o wiodące sektory gospodarki, które są uzależnione od przemysłu drzewnego, w tym gronie wymienić należy: branżę meblarską, branżę papierniczą, przemysł tartaczny, branżę budowlaną, sektor opakowań drewnianych, jak również sektor materiałów opałowych. Wysoki wskaźnik zalesienia Polski (jeden z najwyższych w całej Europie) pozwala w pełni zaspokoić zarówno popyt krajowy, jak i zagraniczny. 

Produkcja leśna podstawą w przemyśle drzewnym 

Drewno to niezwykle ważny surowiec, od którego uzależnione są liczne sektory gospodarki. Przemysł drzewny w Polsce stoi na bardzo wysokim poziomie, a naturalnym uwarunkowaniem jest wysoki wskaźnik lesistości (blisko 31%), jak również dostęp do drzew oferujących jakościowe drewno wykorzystywane przez wiele sektorów gospodarczych. Polska jest jednym z najbardziej zalesionych krajów w Europie, a to pozwala pozyskiwać drewno potrzebne do zaspokojenia popytu krajowego oraz zagranicznego. Przychody Lasów Państwowych ze sprzedaży drewna w 2022 roku wyniosły ok. 13,5 miliarda złotych. Spora część pozyskanego drewna trafiła na eksport. 

Najważniejsze sektory w przemyśle drzewnym 

Wokół przemysłu drzewnego funkcjonuje wiele istotnych sektorów polskiej gospodarki. Drewno jest surowcem niezbędnym w licznych zakładach produkcyjnych oraz przetwórczych. Poniżej prezentujemy najważniejsze sektory gospodarki związane bezpośrednio z przemysłem drzewnym: 

• Przemysł tartaczny – zdecydowana większość drewna trafia do tartaków, zakładów stolarskich i zakładów drzewnych. To tu powstają deski, belki, słupy, podbitki, tarcice oraz inne materiały, które następnie są wykorzystywane w pozostałych sektorach.
• Sektor materiałów opałowych – drewno wciąż stanowi ważny materiał opałowy wykorzystywany w kotłach na paliwo stałe, jak również w kominkach. W Polsce produkowane są m. in.: pellet drzewny, biomasa, brykiet. 
• Branża meblarska – jakościowe materiały drewniane oraz drewnopochodne są oczywiście niezbędne do sprawnego funkcjonowania branży meblarskiej. 
• Branża budowlana – z drewna wykonuje się liczne elementy konstrukcyjne domów, jak chociażby więźby dachowe. Z drewna produkuje się także deski szalunkowe niezbędne na wielu etapach prac budowlanych. Do tego dochodzą liczne materiały wykończeniowe, jak chociażby: panele, listwy, płyty, podbitki. Drewno jest podstawą domów budowanych w technologii szkieletowej. 
• Wyroby drewnopochodne – drewno to surowiec szeroko wykorzystywany przez branżę przetwórczą wytwarzająca różnorodne materiały drewnopochodne, jak chociażby: płyty pilśniowe, płyty wiórowe czy też kompozyty. 
• Sektor opakowań drewnianych – z przemysłem drzewnym związany jest także sektor opakowań drewnianych. Z drewna wytwarza się np. palety nadstawki czy skrzynie.
• Przemysł papierniczy – z drewna pozyskiwana jest masa celulozowa i ścier drzewny. Surowce te są wykorzystywane do produkcji papieru.
• Przemysł chemiczny – z przemysłem drzewnym w dużej mierze powiązany jest także przemysł chemiczny, który zajmuje się chociażby dostarczaniem impregnatów, bejc oraz innych preparatów potrzebnych do nadania drewnu określonych właściwości i estetycznego wyglądu. 

Z przemysłem drzewnym w ten czy inny sposób powiązanych jest oczywiście wiele innych sektorów gospodarki. Materiał ten jest wykorzystywany także do produkcji niektórych sprzętów elektronicznych, instrumentów muzycznych czy też akcesoriów i ozdób. 

Wyzwania stojące przed przemysłem drzewnym 

Stale rosnący popyt na drewno wymusza dalszy wzrost produkcji. O ile sam surowiec nie jest problemem, o tyle często pojawiają się ograniczenia związane z niedostateczną liczbą wykwalifikowanych fachowców, jak również zaawansowanych technologicznie maszyn potrzebnych przy obróbce drewna. Widać to chociażby na przykładzie branży budowlanej. Drewno wykorzystywane w tej branży musi przejść staranny proces obróbki, a także suszenia, aby zapewnić konstrukcjom oczekiwaną trwałość. W związku z tym, wysokojakościowe drewno dla branży budowlanej nie jest tak łatwo dostępne, jak mogłoby się wydawać, a ponadto sporo kosztuje. Nieodzownym wyzwaniem dla polskiego przemysłu drzewnego jest także spora konkurencja na rynkach zagranicznych. 

Szanse oraz innowacje w polskim przemyśle drzewnym 

Sprawnie działający przemysł drzewny jest bardzo potrzebny polskiej gospodarce. Z tego względu nie brakuje firm, które stale inwestują w rozwój technologii, która usprawnia pozyskiwanie drewna, a następnie proces produkcji i przetwórstwa. Nasz kraj może pochwalić się wysoko rozwiniętą automatyzacją procesów produkcyjnych, co przekłada się na wzrost produkcji, przy jednoczesnym ograniczeniu zapotrzebowania na wykwalifikowanych pracowników. Zautomatyzowane procesy wpływają także korzystnie na finalną jakość produktów z drewna. Przemysł drzewny może także stale liczyć na wysoki popyt zarówno na rynkach krajowych, jak i zagranicznych. 

Przemysł drzewny w Polsce – podsumowanie 

Wysokie zalesienie oraz występowanie cennych gatunków drzew to naturalne uwarunkowania, które sprawiają, że przemysł drzewny ma ogromne znaczenie dla polskiej gospodarki. Polska jest jednym z najważniejszych eksporterów drewna oraz produktów drewnianych i drewnopochodnych w Europie. Surowiec ten jest podstawą dla wielu ważnych sektorów gospodarki. Stale rosnące zapotrzebowanie na drewno sprawia, że przemysł drzewny w Polsce jest stale udoskonalany, m.in. poprzez wdrażanie nowoczesnych technologii pozwalających na automatyzację procesów produkcyjnych.