Przemysł wydobywczy w Polsce – wiodący sektor gospodarki
tutorials.eu.org
Gospodarka każdego kraju w dużej mierze jest uzależniona od naturalnych złóż i przemysłu wydobywczego. W Polsce wydobywane są przede wszystkim: węgiel kamienny, węgiel brunatny, gaz ziemny oraz surowce metaliczne. W Polsce znajduje się również ponad 90 złóż ropy naftowej, ale całkowite zasoby tego surowca zaspokajają jedynie część zapotrzebowania krajowego. Bogactwo złóż naturalnych w Polsce to główny powód, dla którego najważniejszymi gałęziami polskiego przemysłu są: przemysł surowcowo-paliwowy, przemysł energetyczny, przemysł metalowy oraz przemysł chemiczny. Ponadto, przemysł wydobywczy w Polsce dostarcza istotnych towarów przemysłowych, które Polska eksportuje na rynki zagraniczne.
Firmy generujące w Polsce największe przychody w skali roku są bezpośrednio związane właśnie z przemysłem wydobywczym. W tym gronie wskazać możemy: PKN Orlen, GK Grupy Lotos, PGE Polska Grupa Energetyczna, PGNiG, Tauron Polska Energia oraz KGHM Polska Miedź. Szeroko pojęty przemysł wydobywczy wraz z powiązanymi branżami w naszym kraju daje również zatrudnienie kilkuset tysiącom ludzi. Nie ulega zatem wątpliwości, że przemysł wydobywczy jest filarem polskiej gospodarki.
Aktualna sytuacja w polskim przemyśle wydobywczym
Kluczowym surowcem w polskim przemyśle wydobywczym jest węgiel kamienny. Jego zasoby szacuje się na ponad 61 mld ton. Węgiel Kamienny pozyskuje się w trzech głównych ośrodkach, a mianowicie: Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, Zagłębiu Wałbrzyskim oraz Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Kilkadziesiąt kopalni zlokalizowanych na Górnym Śląsku odpowiada za wydobycie 90% węgla w skali roku. Polska jest także jednym z wiodących producentów siarki. Złoża siarki rodzimej w Polsce występują przede wszystkim w północnej części zapadliska podkarpackiego, w rejonie Tarnobrzegu, Staszowa oraz Lubaczowa. Ważnym sektorem polskiego przemysłu wydobywczego są surowce metaliczne. W Polsce wydobywa się: rudy miedzi (ok. 5% światowego wydobycia), cynk, ołów, a także srebro (ok. 4,5% światowego wydobycia). Na liście ważnych surowców wydobywanych w Polsce znajduje się także gaz ziemny, a w mniejszych ilościach również ropa naftowa.
Przemysł wydobywczy w Polsce jest podstawą dla wielu innych sektorów polskiej gospodarki. To właśnie od niego uzależniona jest branża surowców i paliw, branża energetyczna, przemysł metalowy, jak również przemysł chemiczny, a pośrednio także przemysł budowlany. Wyżej wymienione branże zaliczają się do grona najbardziej dochodowych gałęzi polskiego przemysłu, a wszystko za sprawą naturalnych uwarunkowań i bogatych złóż naturalnych w naszym kraju. Węgiel oraz wyroby opałowe na bazie węgla, a także metale i gotowe wyroby metalowe znajdują się w ścisłej czołówce towarów generujących największe przychody z eksportu dla naszego kraju.
Potencjał polskiego przemysłu wydobywczego
Bogactwo złóż naturalnych, zaawansowany sprzęt usprawniający proces wydobycia, stale udoskonalanie technologii umożliwiającej zmniejszenie kosztów wydobycia – to najważniejsze czynniki, które sprawiają, że polski przemysł wydobywczy stoi na bardzo wysokim poziomie. Dołóżmy do tego stale rosnące zapotrzebowanie na surowce energetyczne, jak również metale i gotowe wyroby metalowe. W rezultacie mamy prawo sądzić, że polski przemysł wydobywczy będzie się stale rozwijał i generował dla naszego kraju coraz większe przychody. Surowcem, który może odgrywać szczególnie istotną rolę w przyszłości jest miedź. W naszym kraju wydobywa się nawet 5% wszystkich rud miedzi. Metal ten jest bardzo istotny w przemyśle elektronicznym i w nowoczesnych technologiach Hi-Tech.
Jakie zagrożenia stoją przed przemysłem wydobywczym w Polsce?
Polski przemysł wydobywczy musi być gotowy na dynamiczne zmiany, które zachodzą w światowej gospodarce. Weźmy chociażby węgiel kamienny – jeszcze do niedawana był to jeden z najważniejszych towarów eksportowych w naszym kraju. Współcześnie popyt na węgiel kamienny spada, a krajowe zapotrzebowanie jest dużo niższe względem wydobycia. Należy pamiętać, że Europa wprowadza nowe, rygorystyczne normy i standardy, które są ukierunkowane na zrównoważony rozwój i czyste środowisko. Wydobycie węgla kamiennego i brunatnego z całą pewnością nie należy do procesów korzystnych dla środowiska. Głośna była chociażby sprawa kopalni Turów i bardzo wysokich kar, jakie Polska musi zapłacić ze względu na działalność tej kopalni. W związku z tym, należy być przygotowanym na to, że w nadchodzących latach popyt na węgiel i materiały opałowe na bazie węgla może systematycznie spadać, co wymusi zamykanie kolejnych kopalni. To z kolei poważne zagrożenie dla przemysłu górniczego, który w Polsce zawsze odgrywał istotną rolę.
Najważniejsze ośrodki polskiego przemysłu wydobywczego
Górnośląski Okręg Przemysłowy to największy okręg przemysłowy w naszym kraju. Na tym terenie aktywnie działa wiele kopalni pozyskujących przede wszystkim węgiel kamienny. Do Polskiej Grupy Górniczej należą kopalnie: KWK Mysłowice-Wesoła, KWK Murcki-Staszic, KWK Wujek, KWK Ruda, KWK Piast-Ziemowit, KWK Bolesław Śmiały, KWK Sośnica. Z kolej do Jastrzębskiej Spółki Węglowej należą: KWK Budryk i KWK Knurów-Szczygłowice. Poza wyżej wymienionymi, w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym działają jeszcze kopalnie: ZG Sobieski, KWK Bobrek Piekary, ZG Eko-Plus, a także AG Siltech. Węgiel brunatny jest wydobywany na Pogórzu Zachodniosudeckim, na Nizinie Południowowielkopolskiej oraz na Wzniesieniach Południowomazowieckich. Najważniejsze ośrodki wydobycia tego surowca to: Kopalnia Węgla Brunatnego „Bełchatów”, Kopalnia Węgla Brunatnego „Turów” oraz Kopalnia Węgla Brunatnego „Sieniawa”.
W Polsce wydobywany jest także gaz ziemny. Odpowiada za to przede wszystkim przedsiębiorstwo Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG). Gaz ziemny wydobywa się w naszym kraju przede wszystkim na Podkarpaciu (Przemyśl, Husów i Sanok), w Wielkopolsce (Odolanów, Kościan, Grodzisk Wielkopolski, Międzychód) oraz Lubuskiem (Drezdenko). PGNiG zajmuje się także wydobyciem ropy naftowej. Najwięcej złóż znajduje się na Niżu Polskim (Barnówko, Mostno, Buszów, Lubiatów), a także w Karpatach. Dwa złoża są położone w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim. Kolejnym ważnym surowcem dla polskiego przemysłu wydobywczego jest miedź. Złoża tej rudy są skoncentrowane w trzech kopalniach głębinowych: Lubin, Rudna i Polkowice-Sieroszowice. Za wydobycie i przetwórstwo miedzi oraz srebra odpowiada spółka KHGM Polska Miedź.
Przemysł wydobywczy w Polsce – podsumowanie
Polski przemysł wydobywczy opiera się na takich surowcach, jak: węgiel kamienny, węgiel brunatny, gaz ziemny, miedź, siarka, srebro. Bogactwo złóż naturalnych sprawia, że największymi gałęziami przemysłu w naszym kraju są: przemysł surowcowo-paliwowy, przemysł metalowy, przemysł chemiczny, a także przemysł energetyczny. Zmiany zachodzące w światowej gospodarce wymuszają jednak istotne zmiany. Należy przygotować się na to, że w nadchodzących latach może nadal spadać popyt na węgiel oraz materiały opałowe na bazie tego surowca. Większe znaczenie w polskim przemyśle wydobywczym będą miały w przyszłości właśnie metale (głównie miedź i srebro), a także gaz ziemny.
Z.G. EKO-PLUS Sp. z o.o. jest prężnie działającą kopalnią węgla kamiennego – jedną z dwóch w Polsce z prywatnym polskim kapitałem. Najwyższej jakości węgiel wydobywa nieprzerwanie od 2010 roku, zapewniając tym samym 300 miejsc pracy górnikom, mechanikom, elektrykom i innym specjalistom. Z.
Zakład górniczy "SILTECH" jest pierwszą prywatną kopalnią wegla kamiennego w Polsce. Podstawowy zakres działalności stanowi wydobycie węgla kamiennego oraz jego sprzedaż odbiorcom krajowym.
Podstawowym przedmiotem działalności PGE Obrót S.A. jest obrót energią elektryczną na obszarze całego kraju. Zgodnie z wymogami ustawy Prawo energetyczne na prowadzenie tej działalności Spółka otrzymała koncesję udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr OEE/14/2690/U/1/98/AP z dnia 17 listopada 1998 roku. Koncesja ta obowiązuje do dnia 31.12.2025 roku.
KGHM zajmuje się wydobyciem i przetwórstwem cennych surowców naturalnych.
