Przemysł motoryzacyjny w Polsce – istotny sektor gospodarki
b92.net
Pozycja polskiego przemysłu motoryzacyjnego na mapie świata może być sporym zaskoczeniem dla osób, które raczej nie utożsamiają naszego kraju z tą właśnie branżą. Polska rzeczywiście nie może pochwalić się produkcją własnych samochodów seryjnych, ale w naszym kraju mieszczą się fabryki zagranicznych koncernów, w których produkowane są zarówno samochody osobowe, samochody ciężarowe, jak również autobusy. To sprawia, że Polska jest jednym z największych producentów samochodów w Europie Środkowo-Wschodniej.
Dwa pierwsze przedsiębiorstwa motoryzacyjne działające na terenie naszego kraju to Ursus (od 1893 roku) oraz Centralne Warsztaty Samochodowe (od 1918 roku). W okresie Dwudziestolecia Międzywojennego na terenie naszego kraju działało kilka koncernów zagranicznych, w tym Buick, Chevrolet czy Opel. Przemysł motoryzacyjny w Polsce rozkwitł w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W naszym kraju seryjnie produkowane były takie samochody, jak: Warszawa, Syrena, Polski Fiat 126p czy też Polonez Caro. Po zmianie ustroju w 1989 roku Polska ponownie stała się przyjaznym miejscem dla zagranicznych koncernów motoryzacyjnych. Niestety upadły natomiast polskie fabryki i do dziś nie udało się wznowić produkcji seryjnej polskich samochodów osobowych.
Potencjał i problemy w polskim przemyśle motoryzacyjnym
Korzystnie na rozwój przemysłu motoryzacyjnego w Polsce wpływa to, że wiele dużych, zagranicznych koncernów lokuje na terenie naszego kraju zakłady produkcyjne oraz centra badawcze. Warto tu wymienić chociażby: Volkswagena, Man Bus czy też Opla. Polska dysponuje zatem zapleczem technologicznym oraz infrastrukturą niezbędną do dalszego rozwoju przemysłu. Polska jest bardzo ważnym ośrodkiem w sektorze pojazdów transportu publicznego oraz samochodów ciężarowych. W ostatnich latach wzrosła także produkcja aut osobowych. W 2022 w Polsce wyprodukowano w sumie 483,8 tys. nowych pojazdów, z czego 223,7 tys. to auta dostawcze i ciężarowe.
Od wielu lat spore nadzieje są wiązane marką Izera, czyli polskim producentem samochodów elektrycznych. Firma ta ma zająć się seryjną produkcją tanich aut elektrycznych. Zaprezentowano nawet projekty takich pojazdów, ale do tej pory produkcja wciąż nie ruszyła. Biorąc jednak pod uwagę, że po europejskich drogach porusza się coraz więcej aut o napędzie elektrycznym, masowa produkcja takich pojazdów niewątpliwie byłaby ogromnym sukcesem dla polskiego przemysłu motoryzacyjnego.
Problemem jest niewątpliwie to, że przemysł motoryzacyjny w Polsce utrzymuje się w dużej mierze za sprawą zagranicznego kapitału. To zagraniczne koncerny otwierają tu zakłady produkcyjne i centra badawcze. Nasz kraj na chwilę obecną nie produkuje seryjnie krajowych samochodów osobowych, nieco lepiej wygląda to natomiast w sektorze pojazdów transportu publicznego i samochodów ciężarowych. Z perspektywy czasu możemy jedynie żałować upadku FSO oraz przekazania zakładów FSM, FSC i FSR w ręce zagranicznych koncernów.
Sektor samochodów osobowych
Na chwilę obecną Polska nie produkuje seryjnie krajowych samochodów osobowych. Produkcja opiera się na zakładach zagranicznych, z czego największy udział w tym sektorze ma Volkswagen Poznań zatrudniający ok. 10,000 pracowników. W zakładzie produkowane są aktualnie: Volkswagen Transporter T6, Volkswagen Caddy, Volkswagen Crafter I, MAN TGE oraz Ford Transit Connect III. Zakład FCA Poland (dawniej Fiat Auto Poland) działający w Tychach i Bielsku-Białej zajmuje się aktualnie produkcją popularnych samochodów miejskich Fiat 500. Z kolei zakład Opel Manufacturing Poland z siedzibą w Tychach i Gliwicach produkuje Opla Astrę. Omawiając ten sektor warto wspomnieć o niewielkiej firmie Arrinera, która wytwarza samochody sportowe Arrinera Hussarya na zamówienie.
Sektor pojazdów transportu publicznego
Polska jest ważnym ośrodkiem produkcji pojazdów transportu publicznego. Do najważniejszych przedsiębiorstw działających w tym sektorze zaliczyć możemy: polską firmę Solaris Bus & Coach z siedzibą w Bolechowie, spółkę Man Bus z siedzibą w Starachowicach, Autosan z siedzibą w Sanoku, Scania Production z siedzibą w Słupsku, AMZ-Kutno oraz Solbus z siedzibą w Solcu Kujawskim. Do niedawna duży udział w tym sektorze posiadała także spółka Volvo Buses Polska z siedzibą we Wrocławiu. Zakład ten zaprzestał jednak produkcji i obecnie znajduje się w fazie likwidacji. Do tego sektora zaliczyć możemy również firmę Melex z Mielca zajmującą się produkcją pojazdów elektrycznych.
Sektor samochodów ciężarowych
W Polsce działa również kilka dużych przedsiębiorstw zajmując się produkcją pojazdów ciężarowych. Największy udział w tym sektorze ma spółka Man Trucks z siedzibą w Niepołomicach. Bardzo istotnym ośrodkiem jest także firma Jelcz działająca w Jelczu-Laskowicach od 1952 roku. Warto nadmienić, że w przeszłości firma ta zajmowała się także produkcją autobusów. Samochody dostawcze i terenowe produkuje natomiast Fabryka Samochodów Honker z siedzibą w Lublinie.
Polski przemysł motoryzacyjny – podsumowanie
Polska zalicza się do największych producentów samochodowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Przemysł motoryzacyjny opiera się przede wszystkim na zagranicznym kapitale, z czego największy udział ma w nim Volkswagen. W Polsce przeważa produkcja samochodów ciężarowych oraz pojazdów transportu publicznego. Jeśli chodzi o produkcję samochodów osobowych, swoje zakłady posiada w Polsce Volkswagen, FCA Poland (Fiat) oraz Opel Manufacturing Poland. Na korzyść polskiego przemysłu motoryzacyjnego działa strategiczna lokalizacja w środku Europy, a także koniunktura sprzyjająca zagranicznym koncernom. Sporym problemem polskiej branży motoryzacyjnej jest przede wszystkim brak produkcji seryjnych samochodów osobowych. Spore nadzieje są jednak wiązane z firmą Izera założoną w 2020 roku. Celem tej firmy ma być produkcja pojazdów elektrycznych, które byłyby dostępne na kieszeń każdego przeciętnego Polaka.
Volkswagen Poznań to cztery nowoczesne zakłady produkcyjne, ponad 11 000 pracowników oraz świetne produkty.
MAN Bus Sp. z o.o. – polska spółka należąca do koncernu MAN, specjalizująca się w produkcji autobusów miejskich.
Izera – polski producent elektrycznych samochodów z siedzibą w Warszawie, działający od 2020 roku.
Fiat Chrysler Automobiles (FCA) to nie tylko największy producent samochodów osobowych w Polsce, lecz także jeden z najważniejszych w kraju inwestorów zagranicznych w branży przemysłowej. Grupa, w skład której wchodzi trzynaście polskich spółek, zatrudnia 6, 4 tys. osób.
Opel Manufacturing Poland należy do spółki Opel/Vauxhall, wchodzącej w skład międzynarodowego koncernu Groupe PSA. W skład przedsiębiorstwa wchodzą produkujący samochody osobowe zakład w Gliwicach, gdzie znajduje się również główna siedziba firmy, oraz fabryka silników w Tychach.
Arrinera Hussarya − niezrealizowany projekt supersamochodu klasy średniej opracowywanego przez polskie przedsiębiorstwo Veno Automotive w latach 2008 – 2011, a następnie Arrinera w latach 2011 – 2021.
Solaris Bus & Coach to jeden z europejskich liderów produkcji autobusów i trolejbusów. Bazując na 25-letnim doświadczeniu i ponad 20 000 wyprodukowanych pojazdów, Solaris każdego dnia wpływa na jakość komunikacji miejskiej w setkach miast w całej Europie.
Scania jest światowym liderem zapewniającym rozwiązania dla transportu, w tym pojazdy ciężarowe i autobusy do ciężkich zastosowań, a także szeroką gamę powiązanych z nimi usług.
Przedsiębiorstwo AMZ-KUTNO S.A. działające od 1999 roku, specjalizuje się w projektowaniu oraz produkcji zabudów specjalnych samochodów użytkowych.
Firma specjalizuje się w produkcji ekonomicznych i ekologicznych autobusów gazowych.
Firma MELEX Sp. z o.o. to międzynarodowy sukces. Produkowane przez pół wieku pojazdy zdążyły zyskać na tyle dużą popularność, że nazwa MELEX stała się synonimem po znany na całym świecie producent pojazdów elektrycznych.
Spółka powstała w wyniku przekształceń kapitałowych Zakładów Samochodowych JELCZ S.A., producenta znanych w Polsce autobusów, samochodów ciężarowych i samochodów pożarniczych marki JELCZ.
